بحث القاب در كيوكوشين كاراته از دو جنبه مورد توجه است. يك منظر صرفاً با توجه به درجه و دان به افراديك عنوان و لقب اطالق ميشود و از منظر ديگر، با توجه به جايگاه و نقش سازماني شخص صرفنظر از درجهو دان وی با القابي مورد خطاب قرار ميگيرد كه معموالً به لحاظ ضرورت داشتن توان فني در تشكيالت، يقيناً
افراد بايد با درجه دان مناسب نيز انتخاب شوند و ليكن با اين وجود دستهبندی از حيث توان مديريتي و فنيمتفاوت ميباشد و لذا بعضي القاب و عناوين بر اين اساس دستهبندی و منظور ميشوند كه بايد مورد توجه باشد.
به عنوان مثال كوهای، سمپای، سنسي و شيهان بر اساس درجه فرد گفته ميشود و ليكن كانچو، كايچو وكيوشي و … بر اساس جايگاه مديريتي و سازماني فرد منظور ميگردند كه توضيحات و تعاريف آنها در ادامه حضورتان تقديم مي شود:
دوشو:
“دو “به معنای راه، روش، آيين و طريقت است و كلمه” شو ” نيز حالت فاعلي به كلمات وابسته به خود ميدهد. كه در اينجا “دوشو” به معني راهدار يا جلودار و سر گروه ميتواند ترجمه شود و در واقع همان نفر اول يا هدايتگر و پيشاهنگ منظور شده است.
دوجوچو:
كلمه “دوجو” به معنای مكان و سالن ورزش است و كلمه ” چو ” نيز به معني رئيس است كه در اين صورت كلمه ” دوجوچو” به رئيس دوجو و سالن اطالق ميشود.
سوكه:
اين كلمه هم برای معرفي شخص رئيس سبك و بنيانگذار سبك بهكار ميرود و يك عنوان برای رئيس و مقامعالي رياست سبك يا جانشين رياست سبك ميباشد كه بيشتر در كاراته كنترلي مورد استفاده دارد البته معادل اين كلمه در كيوكوشين همان سوسای است.
سوساي:
اين كلمه به معنای بنيانگذار و سرسلسله معنا ميدهد همان كلمه اميركبير خودمان شايد مفهوم بدهد يعني كسي كه در رأس اموری باشد و با داشتن سمت و عنواني بتواند خدمات ارزنده و با ارزشي به مجموعه تحت نظر خود ارايه نمايد. سوسای با داشتن كمربند باال و ايجاد تشكيالت كيوكوشين يك تحول اساسي در سيستم
رزمي دوران خود ايجاد نمود كه اين عنوان در ساختار رزمي بهعنوان شخص بنيانگذار به ايشان اطالق گرديد.
متعاقب ايشان آقای ناكامورا بعد از فوت سوسای با دادن دان 11 به خود عنوان “سوسوي” داد. همچنين شيگرو اوياما در آمريكا خود را “سوشو” خواند. اين افراد خواستهاند كه عنواني مشابه برای خود ايجاد و در سطح سوسای خود را معرفي نمايند.
موضوع سوسای در اصل به ساختار نظامي و اداری دوران امپراطوری ژاپن برميگردد كه برای مقامات عالي رتبه و خالق در سطوح وزيران آن زمان ايجاد و معرفي گرديد.
لذا در امور رزمي باالترين درجه اعطايي عنوان سوسای كه فقط و فقط برای شخص مرحوم اوياما اطالق شده، منظور گرديده است و سايرين به هيچ عنوان با زيرشاخههای كيوكوشين نميتوانند خود را با اين عنوان معرفي نمايند. البته شايد افرادی در آينده در دنيای رزمي با خلق يك سيستم جهاني و قابل مقايسه با كيوكوشين بتوانند مجدد به اين جايگاه رفيع برسند.
استاد ناكامورا اين كار را كرده و علت آن را اينگونه عنوان داشته كه كسي بايد درجهای باال داشته باشد تا مرجع ديگران باشد. چون ايشان دو دوره قهرماني دارد و از اساتيد با سابقه و قديمي بوده برای خود اين عنوان و درجه را ايجاد نموده كه در حد يك ادعا و بدون تأييد ساير اساتيد عمالً به جايي نرسيده است.
بايد آگاه باشيم كه اتفاقات اطراف ما به چه شيوه است و بدانيم كه جايگاه سوسای چيست كه افرادی در پي جايگزيني خود برای آن منصب هستند. البته موضوع رفتار كانچو شوكي ماتسويي يكي از نوابغ و ارزشمندان كيوكوشين در تصاحب سازمان كيوكوشين نيز شيوه ديگری از رفتارهای بعد از فوت سوسای است كه در جای
خود قابل تأمل است.
كانچو:
كلمه “كانچو” از دو كلمه “كان” و “چو” تشكيل شده است، “كان” به معنای انجمن، مؤسسه، سالن و مدرسه است و كلمه “چو” نيز به معنای رئيس ترجمه ميشود. لذا ترجمه ابتدايي كانچو به معنای رئيس يك موسسه يا سالن و مجموعه اطالق ميشود حاال افرادی كه در واقع در رأس يك تشكيالت ايجادی در سبكهای انشعابي
از كيوكوشين باشند را ميتوان بهعنوان كانچو خطاب نمود كه اكثراً دارای درجات دان باالتر از ساير افراد مجموعه هستند و معموالً از دان ٦ به باال شخص ميتواند در حد اقدامات مديريتي و ابراز نظر فني در كيوكوشين مبادرت نمايد كه در حال حاضر با رشد و ارتقاء درجات معموالً افراد باالی دان ٨ به درجه كانچو
نايل ميشوند.
كايچو:
كلمه “كايچو” نيز از دو كلمه “كای” و “چو” تشكيل شده كه “كای” به معنای تشكيالت و سازمان و “چو” به معنای رئيس است. لذا كلمه كايچو به معنای رئيس سازمان و تشكيالت گفته ميشود و اين افراد نيز به طور معمول دارای دان ٧ به باال هستند.
فرق دو كلمه كانچو و كايچو با هم در چیست؟
كانچو در واقع به فرد برتر و رئيس كل مجموعه گفته ميشود ليكن رئيس منطقهای يك سازمان را كايچو مينامند. فرضاً كانچو ميدوری رئيس سازمان شين كيوكوشين است و فرد خاصي در منطقه آسيا يا اروپا كه نماينده آن سازمان است را كايچو مينامند كه تحت نظر كانچو و سازمان مربوطه فعاليت مينمايد.
قبالً اخذ دان ٤ و باالتر همراه با ارايه تز يا مقاله بود كه اگر شرايطي بود شايد سالي يك بار آزمون توسط فدراسيون انجام و در صورت قبولي در آيتمهای مربوطه كه معموالً اجرای كيهون، كاتا و كوميته مواتهكوداسای به همراه استقامت بدني و ساير موارد صورت ميگرفت جهت اخذ دان ٤ به باال بايستي تز و مقاله در خصوص
رشته كيوكوشين يا كاراته نيز ارائه ميشد كه متأسفانه االن اين مورد از بين رفته و حتي آزمونها هم ساده برگزار ميشود لذا هنرجوياني بيرغبت و بيانگيزه را مواجه هستيم.
هانشي:
به فردی كه از نظر سني باالی ٥٨ سال دارد و تعداد زيادی شاگرد پرورش داده باشد و حداقل دارای دان ٨ باشد استاد اعظم يا هانشي گفته ميشود كه ميتواند بهعنوان نماينده سازمان مطرح باشد و از كيوشي به لحاظ فني و درجه دان باالتر و ارجعيت دارد ليكن كيوشي صرفاً بحث نمايندگي را دارد و ممكن است دان آن
پايينتر باشد.
كیوشي:
عموماً به نماينده يك سازمان در يك كشور اطالق ميشود و فرق آن با كايچو اين است كه كايچو نماينده يك منطقه كه شامل چندين كشور است ولي كيوشي فردی كه از طرف سازمان برای يك كشور بهعنوان نماينده ارشد انتخاب ميشود. البته ممكن است يك كشور با توجه به عوامل متعدد از جمله وسعت، جمعيت و مخصوصاً
تعداد هنرجويان از چند نماينده يك سازمان برخوردار باشد كه اولين و ارشدترين را كيوشي مينامند و ايشان دارای مرتبه فني و علمي باالتری نيز خواهد بود و معموالً دان ايشان هم باالتر از ٧ ميباشد.
رنشي:
اصطالحاً به فردی كه در كار خود به حد بااليي از مهارت برسد رنشي گفته ميشود. در واقع آهن صيقل خورده و كاركرده را كه در اثر كار به حدی از مرغوبيت برسد را در ژاپني رنشي ميگويند كه در واقع ارزشمندشدن آن شيء يا شخص در مهارت حاصله را به رنشي تشبيه مينمايند. اصوالً در كاراته شخصي كه دان ٦ را اخذ
مينمايد به بلوغ علمي و فني الزم نايل آمده است كه در آن مقطع اصطالحاً ايشان صاحبنظر ميباشد و ميتواند خود جهت راهاندازی يك سازمان و تشكيالت رزمي اقدام نمايد كه اين حد از بلوغ را به رنشي و كسي كه به نهايت دانش در امر كاراته نايل آمده است، اعالم و اطالق ميگردد.
شيهان:
به استاد برجسته كاراته كه حداقل دارای دان ٥ و تعداد زيادی شاگرد و مربي باشد و در امر آموزش تالش وافر داشته است، شيهان يا استاد برتر گفته ميشود البته حداقل زمان فعاليت ايشان حدود ٢٠ سال ميباشد و از حيث فني نيز به نوبه خود صاحبنظر است. همچنين اگر در بين چندين استاد برتر يكي سابقهدارتر و از
نظر فني برتر يا ارشدتر باشد به ايشان “شيهانداي” گفته ميشود، كلمه “دای” بهعنوان بزرگ است و شي هاندای استاد بزرگ معنا ميدهد.
سنسي:
رايجترين و زيباترين عنوان كه به يك مربي داده ميشود، كلمه سنسي يا استاد)معلم( ميباشد. معموالً مربيان ردههای پايه كه دارای كمربند سياه پايينتر از دان ٤ ميباشند را سنسي ميگويند و حوزه فعاليت اين عزيزان كالسهای آموزشي در دوجو و سالنهای رزمي ميباشد. سنسي در ژاپني به تمامي معلمان و افرادی كه در
امر آموزش فعال ميباشند در غير از ورزش كاراته نيز اطالق ميشود.
سمپاي:
به فرد ارشد هر كالس كه زير نظر سنسي فعاليت دارد، سمپای يا شاگرد ارشد گفته ميشود البته ايشان ميتواند يك كمربند زير قهوهای باشد و يا حتي كمربند مشكي كه مسئوليت و مربي مستقيم افراد را به عهده ندارد و بهعنوان كمك سنسي و فرد ارشد در انجام تمرينات و تا حضور استاد موظف به كالسداری ميباشد.
كوهاي:
به كليه هنرجويان مبتدی در كالسهای كاراته “كوهای” يا شاگردان تازه وارد اطالق ميشود.